Łagodny rozrost gruczołu krokowego

Łagodny rozrost gruczołu krokowego (hyperplasia prostatae, ang. BPH – Benign prostatic hyperplasia) jest to choroba występująca u mężczyzn i związana głównie z rozrostem (rozplemem) komórek gruczołowych i komórek podścieliska gruczołu krokowego, a w mniejszym stopniu przerostem komórek (stąd niejednoznaczna nomenklatura), powodująca zwężenie drogi odpływu moczu. Uważa się, że choroba ta występuje u ponad 50% mężczyzn w wieku powyżej 60 roku życia i z wiekiem częstość jej występowania wzrasta.

Pojęcie przerost prostaty jest z patomorfologicznego punktu widzenia pojęciem błędnym, jako że przerost (hypertrophia) oznacza powiększenie tkanki lub narządu na skutek powiększenia poszczególnych komórek, bez zwiększenia ich liczby, natomiast rozrost (hyperplasia) zupełnie odwrotnie – powiększenie tkanki lub narządu na skutek zwiększenia liczby komórek, czego przykładem jest właśnie rozrost gruczołu krokowego.

Objawy choroby można podzielić na:

  •     objawy podrażnieniowe:
      •         częstomocz
      •         nykturia (oddawanie moczu w nocy)
      •         gwałtowne parcia na mocz
      •         niemożność powstrzymania mikcji
      •         ból w trakcie mikcji
  •     objawy „przeszkody podpęcherzowej”:
      •         trudność w rozpoczęciu mikcji
      •         zwężony strumień moczu
      •         wydłużony czas mikcji
      •         osłabienie strumienia moczu i/lub przerwany wyciek moczu
      •         wykapywanie moczu po zakończeniu mikcji
      •         zatrzymanie moczu.

Leczenie:

  •     obserwacja (watchful waiting)
    •         u osób bez mocno wyrażonych objawów oraz przy braku ryzyka rozwoju raka gruczołu krokowego obowiązuje obserwacja urologiczna z wykonywaniem powyższych badań i dodatkowo oznaczanie:
      •             PSA (Prostatic Specific Antigen)) – Norma do 4 ng/ml i w przypadku jej przekroczenia
      •             transrektalna biopsja gruczołu krokowego
  •     leczenie farmakologiczne
    •         leki blokujące receptor α-1-adrenergiczny (hamują receptory α-1-adrenergiczne w dnie pęcherza, cewce moczowej i podścielisku gruczołu krokowego i jego torebce, powodując rozkurcz mięśni i poprawę drogi odpływu moczu)
      •             doksazosyna
      •             terazosyna
      •             alfuzosyna
      •             tamsulozyna
    •         leki hormonalne blokujące 5-α-reduktazę (zahamowanie konwersji testosteronu w dihydrotestosteron)
      •             Finasteryd
    •         leki roślinne (łagodzą objawy tylko w przypadku niewielkiego zaawansowania choroby)
      •             wyciąg z kory śliwy afrykańskiej (Pygenum afrivcanum)
      •             wyciąg z nasion dyni (Cucurbita pepo)
  •     leczenie operacyjne
    • TURP (TransUrethral Resection of the Prostate) czyli przezcewkowa elektroresekcja gruczołu krokowego
    • operacyjne wyłuszczenie gruczołu krokowego stosuje się tylko w przypadku wielkich zmian, uchyłków pęcherza moczowego lub nowotworów gruczołu krokowego
    • operacyjne wyłuszczenie gruczolaka poprzez dostęp śródpęcherzowy (niektóre przypadki)
    • zabiegi laserowe (VLAP – Visual Laser Ablation of the Prostate)