Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy (łac Morbus ulcerosus ventriculi et duodeni) jest to obecność wrzodów trawiennych, czyli ubytków w błonie śluzowej żołądka lub dwunastnicy. Występują one najczęściej w dwunastnicy i wówczas stwierdza się częstsze występowanie u mężczyzn.
Najczęstszymi przyczynami są: zakażenie Helicobacter pylori, a także niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Objawy choroby:
- ból zlokalizowany w nadbrzuszu – pojawia się zwykle 1–3 godziny po posiłku (wrzody żołądka), ustępuje po spożyciu pokarmu lub zażyciu leków zobojętniających kwas solny, często bóle występują w nocy lub nad ranem – na czczo (wrzody dwunastnicy), nawracają co kilka miesięcy (nasilenie dolegliwości wiosną i jesienią);
- pieczenie występujące za mostkiem (tzw zgaga)
- nudności, wymioty
- kwaśne lub gorzkie odbijanie
- brak apetytu
- niesmak w ustach
- zaparcia na przemian z biegunkami
- spadek masy ciała
- wzdęcie
- czkawka
Gastroskopia jest badaniem diagnostycznym, ostatecznie rozstrzygającym o rozpoznaniu wrzodów.
W leczeniu główną rolę odgrywa leczenie zakażenia Helicobacter pylori, stosowanie leków: blokerów pompy protonowej i H2-blokerów oraz właściwa dieta, zaprzestanie palenia papierosów oraz unikanie leków wrzodotwórczych. W przypadku powikłań choroby (perforacja wrzodu, zwężenie odźwiernika, podejrzenie transformacji nowotworowej), a czasem w wypadku nieskuteczności leczenia zachowawczego, stosowane jest leczenie operacyjne.